Dzięki planom aktywności dziecko uczy się krok po kroku samodzielności w codziennym życiu, mogą być one utworzone w zależności od stopnia rozwoju oraz rozumienia.
By stworzyć plan obrazkowy możemy wykorzystać segregator formatu A4 lub tablicę, na której będziemy przypinać zdjęcia, symbole lub obrazki. Takie same obrazki przyklejamy na przedmiotach związanych z daną aktywnością lub w miejscu, w którym czynność ma być wykonana.
Dobrą formą by uaktywnić starsze dzieci jest plan pisemny. Dedykowany jest on dla osób które potrafią już czytać. Jest to rodzaj listy rzeczy do zrobienia, dzięki której dziecko nie zapomni o czynnościach które ma wykonać. Za pomocą tego planu dziecko uczy się samodzielności ,gdyż czynności wykonuje ono samo.
Gdy tworzymy taki plan pierwszy raz powinniśmy pamiętać by był on krótki oraz prosty, dobrze by wiązał się on z zabawą lub miłą dla dziecka czynnością. Gdy dziecko oswaja się z tego typu wspomaganiami samodzielności , powinniśmy rozszerzać je, mieszając zadania łatwe z trudniejszymi. Młodzieniec ma wtedy świadomość że po trudach związanych z wykonaniem zadania nastąpi odpoczynek , oraz coś miłego.
W planach aktywności można zamieścić:
-
zabawę- klocki, puzzle czy inne mniej lub bardziej lubiane przez dziecko aktywności,
-
edukację- kolorowanie, rysowanie szlaczków lub odrabianie lekcji,
-
interakcje społeczne- zajęcia służące rozwijaniu komunikacji , umiejętności zabaw z innymi czy robienia zakupów w sklepie,
-
samoobsługę codzienne funkcjonowanie w domu- mycie zębów , sprzątanie , ubieranie się, przygotowywanie się do szkoły,
Powinniśmy także nagradzać dziecko za wykonanie planu aktywności , dobrze jest również pozwolić dziecku wybrać nagrodę jaką chce, dzięki czemu dziecko ma możliwość wyboru a jednocześnie uczy się samodzielnego podejmowania decyzji.
Młodzieńcy z ZA nie odbiegają intelektualnie od swoich rówieśników , lecz nie zawsze odzwierciedlają to wyniki w nauce.
Niektóre dzieci z zespołem Aspergera doskonale dają sobie radę z odrabianiem lekcji samodzielnie. Gdy nauczyciel wie o specyicznych zainteresowaniach ucznia , oraz pozwala mu w danej dziedzinie wykazać się , to uczeń przyniesie szkole chlubę , biorąc udział w konkursach i olimpiadach.
Większość jednak są dzieci, które odrabiając lekcje potrzebują wsparcia oraz nadzoru rodzica. Młodzieniec potrafi z zapałem przeglądać fora internetowe oraz wyszukiwać informacje we wszystkich możliwych źródłach na temat swoich zainteresowań które są bardzo wąskie, w przeciwieństwie do wiedzy wymaganej w szkole. Ciężko jest pokazać młodzieńcowi przydatność materiału który go nie interesuje, próby mogą budzić w nim bunt , a jego brak zainteresowania i motywacji będą się przekładały na bardzo słabe wyniki w nauce.
Dlatego jeśli rodzice chcą aby wiedza dziecka była wszechstronna oraz pełna , powinni pomagać dziecku w odrabianiu lekcji a także nadrabianiu zaległości szkolnych. Jest to bardzo wyczerpujące , gdyż wymaga od nas poświęcenia czasu oraz cierpliwości, dlatego warto pomyśleć by zatrudnić wolontariusza lub skorzystać ze specjalistycznych usług opiekunów oferowanych przez miejski ośrodek pomocy społecznej.
Młodzieniec z ZA po dniu spędzonym w szkole jest zmęczony. Nie zapominajmy że, dziecko z zaburzeniami oprócz programu edukacyjnego , powinno przyswoić również kod społeczny. Ponadto to co dla rówieśników jest przyjemne dla dziecka z zespołem Aspergera może okazać się źródłem dodatkowego stresu, do tego powrót do domu w towarzystwie nieprzyjaznych kolegów również jest wyczerpujący.
Dlatego powinniśmy zadbać aby dziecko z zaburzeniami potrafiło rozładować szkolny stres, gdyż może to ułatwić jego funkcjonowanie w domu podczas odrabiania lekcji.
Im jest starsze tym ma więcej stresu , gdyż z wiekiem wzrasta świadomość wielu własnych ograniczeń.
Prawdopodobnie wszyscy znamy to z autopsji , po stresującym dniu szukamy zajęcia które nam umożliwi się odprężyć. Gdy młodzieniec wraca ze szkoły do domu a rodzice chcą , by wróciło do sytuacji mało dla niego przyjemnej, od której właśnie się uwolniło.
Młodzieniec z zespołem Aspergera potrzebuje by po powrocie ze szkoły wróciło wszystko do równowagi , wyciszenia, ograniczenia bodźców. Ponadto samo nam wskaże co mu jest do tego potrzebne, gdyż każde dziecko jest inne od siebie, oraz ma inne potrzeby.
Dziecko z ZA przychodząc do domu powinno wykonywać te same monotonne czynności , a więc po powrocie ze szkoły korzysta z toalety ,pije i wychodzi z psem , następnie ma czas dla siebie do obiadu, gdyż obiad jest sygnałem że jego czas wolny minął. Po zjedzonym obiedzie ma kwadrans dla siebie , po czym odrabia lekcje , dopóki rodzic nie stwierdzi że są odrobione nie robi nic innego, po czym ma czas dla siebie. Następnie o 20:00 wszelkie zadania zostają zakończone , przy czym nie ma odstępstw od tej zasady , inaczej zostaną wyciągnięte konsekwencje. Istotnym jest dopasowanie do konkretnego dziecka schematu.
Bardzo ważna jest współpraca ze szkołą , ponieważ nauczyciel który zna deficyty młodzieńca będzie potrafił tak nim pokierować by zminimalizować trudności w nauce.
Młodszy wiek szkolny to trudny czas dla dziecka oraz rodziców, ponieważ dziecko jest jeszcze mało samodzielne oraz wymaga pomocy rodziców i nauczycieli. Rodzice pragną by ich potomek osiągał sukcesy w szkole oraz by nie różnił się od swoich znajomych. Szukają również sposobów by odpowiednio je mobilizować do systematycznej oraz wytrwałej nauki.
Problemem częstym jest fakt, iż dziecko odwleka z odrabianiem lekcji, rodzic mimo kontroli czy wszystkie lekcje są odrobione , czasem gdy zauważa że jest już późno a niektóre lekcje są nieodrobione odrabia za dziecko. Mimo iż rodzice się stresują , to łapią się na tym niejednokrotnie że to im bardziej zależy na dobrych ocenach dziecka niż jemu samemu. Opiekunowie przejmują więc odpowiedzialność za wywiązywanie się z obowiązków szkolnych , tym samym angażują się bardzo przy czym dziecko coraz mniej. W efekcie ich wsparcie oraz zaangażowanie zamieniają się w wypełnianie obowiązków za dziecko.
Dlatego warto zacząć od uświadamiania sobie podziału obowiązków. A więc rolą rodzica jest:
-
wyznaczanie stałej pory odrabiania lekcji, dostosowanej do tygodniowego plany zajęć,
-
znaczenie stałego miejsca do pracy,
-
pomoc dziecku w dopilnowaniu czasu potrzebnego na odrabianie lekcji,
-
zapewnienie niezbędnych materiałów,
-
udzielanie pomocy i rady w określonych granicach,
-
wyznaczanie logicznych konsekwencji za nieposłuszeństwo oraz wyciąganie ich w razie potrzeby,
Zadaniem dziecka jest:
-
zadbanie o zapisanie i odrobienie wszystkich zadanych prac domowych, zorganizowanie materiałów do nauki,
-
punktualne rozpoczynanie odrabiania lekcji i przeznaczanie na to odpowiedniej ilości czasu,
-
samodzielne odrabianie lekcji oraz korzystanie tylko z niewielkiej pomocy – należy uważnie obserwować, czy faktycznie dziecko potrzebuje pomocy, czy może w ten sposób prubuje maksymalnie ułatwić sobie wykonywanie nielubianej czynności,
-
po zakończeniu pracy nad lekcjami – posprzątanie biurka , spakowanie rzeczy na następny dzień zgodnie z planem lekcji,
-
wzięcie na siebie odpowiedzialności za ocenę jakości wykonywania zadania,
Nauczyciel powinien:
-
udzielić wskazówek dotyczących sposobu wykonania zadania,
-
dostarczyć informacji na temat potrzebnych materiałów,
-
wyznaczyć termin wykonania zadania,
-
zachęcić do pracy,
-
sprawdzić wykonanie zadania,
-
udzielić informacji zwrotnej o jakości wykonania zadania,
Dzięki pracą domowym sprawdza się czy dziecko dobrze opanowało materiał, czy jest on dla niego zrozumiały oraz przyswoiło go sobie, czy potrafi z niego korzystać, operować nim w nieco zmienionej sytuacji, z dala od znajomych osób i odpowiednich warunków a także czynników , które wpływają na pracę dziecka w szkole.
Odrabianie lekcji w domu wdraża dziecko do nieustającego samokształcenia., przygotowywanie do samodzielnego zdobywania wiedzy powinno zacząć się jak najwcześniej.
