Zasady i konsekwencje

Każde dziecko nie tylko to z zespołem Aspergera , powinno nauczyć się zasad oraz reguł które obowiązują każdą osobę. Dla dzieci z deficytami jest to trudniejsze do osiągnięcia, by łatwiej im było się nauczyć tego rodzice powinni ustalić dla nich jasne zasady i konsekwencje, jednak przed rozpoczęciem ustalania z dziećmi zasad i konsekwencji , powinniśmy sami nauczyć się pewnych zachowań.

Bardzo ważne jest to w jaki sposób mówimy do dziecka , oraz wydajemy my polecenia, gdyż dzieci te mają trudności z koncentracją, a ich uwaga jest krótka. Dlatego polecenia powinny być krótkie i zrozumiałe.

Jeżeli jednak nasze polecenie będzie brzmiało „Weź plecak, wyjmij zeszyt do matematyki , książkę do języka polskiego, i piórnik” , to dziecko z zaburzeniami najprawdopobniej zapamięta tylko „weź książkę”. Dzieje się tak gdyż, jest ono zbyt pogrążone w swoich myślach, we własnym świecie. Dlatego najlepsze są krótkie polecenia, bezczasownikowe , takie jak „plecak do ręki” , „książka do języka polskiego na stół” , „piórnik na stół”. Ponadto , gdy taka wypowiedź nie ma czasownika ryzyko buntu przeciwko wykonaniu go jest mniejsze.

Takie polecenia służą także rozbiciu trudnych czynności na małe etapy. Przykładem jest polecenie „posprzątaj swój pokój”.

Ustalenie zasad których powinno się przestrzegać w domu jest jednym priorytetów, które powinny obowiązywać wszystkich domowników. Jest to czasem utrudnienie dla rodziców w szczególności gdy zasada brzmi „kładziemy się spać o 21.00”. Dziecko z ZA będzie niezmiernie skrupulatnie pilnowało by rodzice również wywiązywali się z tego obowiązku, co czasem jest niewykonalne. Zasady mają na celu uporządkowanie życia codziennego, i w połączeniu z konsekwencjami powinny ułatwić pracę nad trudnymi zachowaniami.

Zanim ustalimy zasady powinniśmy odpowiedzieć sobie na pytanie, czego oczekujemy od naszych dzieci oraz co jest dla nas najważniejsze.

Dopiero po ustaleniu zachowań na których nam najbardziej zależy w domu powinniśmy stworzyć zasady w odniesieniu do indywidualnych potrzeb. W zależności od potrzeb rodziny zasady mogą być ogólne, lub bardziej szczegółowe, dotyczące konkretnej czynności, na przykład odrabianie lekcji.

Przykładem który zasługuje na uwagę jest kodeks złości.Ukazuje on w sposób przejrzysty i zrozumiały , jakie są akceptowalne sposoby okazywania stresu.

Gdy tworzymy kodeks złości powinniśmy pamiętać , że jednakowe zasady powinny obowiązywać wszystkich członków rodziny. Jeśli wymagamy y nasze dziecko nie biło innych , to powinniśmy tego samego wymagać od siebie, podobnie jest z niecenzuralnymi słowami.

Konsekwencje pomagają utrzymać dyscyplinę , ponadto pokazują do jakich skutków prowadzą dane zachowania. Są one bardzo ważne , w szczególności gdy wychowujemy dzieci nadpobudliwe, ponieważ mają one problem z przewidywaniem następstw swojego postępowania.

Istotne jest aby konsekwencja była związana z określoną zasadą, a także:

• szybka-następuje zaraz po nieodpowiednim zachowaniu dziecka,

• skuteczna-powinna być doprowadzona do końca,

• sprawiedliwa- jest adekwatna do przewinienia,

• słuszna- związana z rzeczywistym przewinieniem dziecka,

• sympatyczna- wyrażona bez nienawiści,

• słowna- wyrażona słownie nie cieleśnie,

Nie powinniśmy wymierać kary gdy złościmy się wobec dziecka, gdyż w takiej chwili staje się ona najczęściej nieadekwatna do przewinieniami ,oraz w stresie możemy powiedzieć coś , czego będziemy żałować. Z takiej kary ciężko jest się wycofać, a po tygodniu najczęściej zapominamy o co tak naprawdę nam chodziło, w związku z czym pozwalamy dziecku na przykład oglądać bajkę lub, grać na komputerze. W takich sytuacjach najbardziej cierpi autorytet rodzica, gdyż dziecko dostrzeże że nie trwa on w swoich postanowieniach ,więc trudne zachowania będą się powtarzać. Ponadto samoocena dziecka staje się coraz niższa.

Konsekwencja różni się od kary, gdyż wzbudza w dziecku mniejszą złość oraz agresję , ponieważ wie że za ustalone zachowania jest taka a nie inna, wcześniej ustalona konsekwencja. Z czasem będzie wystarczać tylko ostrzeżenie, i dziecko nauczy się samo powstrzymywać.

Dlatego zasady wraz z normami zachowań i nagrody za ich przestrzeganie oraz konsekwencje za łamanie ich dobrze jest spisać w odpowiedni dla dziecka sposób i powiesić w widocznym dla wszystkich miejscu.

Właściwie dziecko samo wyznacza sobie konsekwencje swoim postępowaniem, przez co nie ma za bardzo kogo obarczyć odpowiedzialnością, nie mając swojego uzasadnienia, co jest kluczowe w przypadku dziecka z zaburzeniami. Jest to logiczne z zasadami które malec uwielbia. Dlatego bardzo ważne jest aby przy spisywaniu zasad i konsekwencji byli wszyscy domownicy, i wspólnie zgodzili się ich przestrzegać.

Przy przygotowania domowego regulaminu powinniśmy zwrócić uwagę na ilość konsekwencji, nie należy dopuścić do sytuacji w której dziecku zostanie zabrane wszystko ,na czym mu zależy, gdyż możliwe jest bardzo że doprowadzi to do zniechęcenia oraz całkowitej rezygnacji ze współpracy.

Warto więc obserwować młodzieńca i wiedzieć na czym mu najbardzie zależy , ponieważ w sytuacji kryzysu wystarczy przypomnieć o konsekwencji.

Trzeba mieć także na uwadze że może dojść do nieprzewidzianych zdarzeń , i zostawić sobie furtkę by móc skumulować konsekwencje. Gdyż gdy dziecko z ZA przejawia bardzo dużo niepożądanych zachowań , to może okazać się że zostanie pozbawione wszystkich przyjemności co może pozbawić je motywacji do zmiany zachowania, dlatego należy przygotować możliwość odpracowania konsekwencji. Szansa ta daje dziecku poczucie wpływu na przebieg zdarzeń, lecz decyzja o takim przywileju zawsze powinna należeć do rodziców.

W chwilach buntu należy odesłać dziecko do kartki z zasadami, dzięki czemu nie będzie miało pretensji do rodzica tylko na system zasad , oraz dzięki czemu szybko zakończy dyskusję. W sytuacji gdy dziecko jest odsyłane do kartki z zasadami powinniśmy mieć kilka kopii tych zasad , gdyż może okazać się że dziecko zniszczy kartkę.